Căn cứ cơ sở pháp lý tại Luật Điện lực, lộ trình, các điều kiện và cơ cấu ngành điện để hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điện lực tại Việt Nam; bối cảnh ngành điện nói chung và thị trường điện Việt Nam nói riêng với sự phát triển mạnh mẽ của các nguồn năng lượng tái tạo, việc thành lập Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO), áp dụng cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa Đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với Khách hàng sử dụng điện lớn và phát triển các dự án nhà máy điện sử dụng khí Lô B, khí LNG.
Thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, ngày 10 tháng 10 năm 2024, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ký, ban hành Thông tư số 21/2024/TT-BCT quy định vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh (thay thế Thông tư số 45/2018/TT-BCT ngày 15 tháng 11 năm 2018 và các Thông tư sửa đổi, bổ sung liên quan).
Ảnh minh họa. Nguồn InternetThông tư số 21/2024/TT-BCT có 11 Chương với 130 Điều và 06 Phụ lục kèm theo, phạm vi điều chỉnh bao gồm các nội dung chính như: đăng ký tham gia thị trường điện; lập kế hoạch vận hành thị trường trường điện; cơ chế chào giá; cơ chế lập lịch huy động; đo đếm điện năng trong thị trường điện; xác định giá thị trường và tính toán thanh toán; công bố thông tin; giám sát vận hành thị trường điện; và trách nhiệm của các đơn vị tham gia thị trường điện.
Đối tượng áp dụng là các đơn vị tham gia thị trường bán buôn điện cạnh tranh như: Đơn vị mua buôn điện; Đơn vị phát điện; Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện; Đơn vị truyền tải điện; Tập đoàn Điện lực Việt Nam.
Một số nội dung thay thế, sửa đổi, bổ sung chính
Trên cơ sở kế thừa các nội dung đã được quy định tại Thông tư số 45/2018/TT-BCT ngày 15 tháng 11 năm 2018 và các Thông tư sửa đổi, bổ sung liên quan, Thông tư số 21/2024/TT-BCT thay thế, sửa đổi, bổ sung một số nội dung như:
Bổ sung các quy định liên quan đến đơn vị phát điện năng lượng tái tạo tham gia thị trường điện (bao gồm cả các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp với khách hàng sử dụng điện lớn), bao gồm: Đối tượng tham gia thị trường điện (đơn vị phát điện năng lượng tái tạo không phải thủy điện có công suất đặt từ 10 MW trở lên được quyền lựa chọn trực tiếp tham gia thị trường điện), cơ chế chào giá, cơ chế thanh toán cho các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo tham gia thị trường điện.
Sửa đổi, bổ sung nội dung “các ràng buộc bao tiêu của nhà máy điện” là thông số đầu vào trong công tác lập kế hoạch vận hành thị trường điện, quy định về lập lịch huy động các nhà máy đảm bảo ràng buộc bao tiêu nhiên liệu/sản lượng của các nhà máy điện BOT, nhà máy điện có cam kết bao tiêu nhiên liệu được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển ngang sang hợp đồng mua bán điện.
Sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan liên quan đến đơn vị NSMO (hiện thuộc Bộ Công Thương), cụ thể như việc sửa đổi các quy định liên quan đến việc tính toán và phê duyệt kế hoạch vận hành thị trường điện, quản lý số liệu đo đếm, đầu tư hạ tầng cơ sở công nghệ thông tin phục vụ vận hành thị trường điện.
Bổ sung 05 Quy trình hướng dẫn thực hiện Thông tư (Quy trình lập kế hoạch vận hành thị trường điện, Quy trình lập lịch huy động và vận hành thời gian thực, Quy trình tính toán thanh toán trong thị trường điện, Quy trình phối hợp đối soát số liệu thanh toán giữa Đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện, Quy trình quản lý vận hành hệ thống công nghệ thông tin phục vụ vận hành thị trường điện) thành các Phụ lục ban hành kèm theo Thông tư.
Ngoài ra, Thông tư số 21/2024/TT-BCT đã cập nhật một số nội dung quy định còn vướng mắc, phát sinh trong quá trình thực hiện, như việc hiệu chỉnh về nguyên tắc đàm phán, thỏa thuận sản lượng hợp đồng (Qc); điều chỉnh cơ chế tham gia thị trường điện của một số nhà máy thủy điện;…
Thông tư số 21/2024/TT-BCT có hiệu lực thi hành từ ngày 25 tháng 11 năm 2024, đây là hướng dẫn kịp thời, cập nhật để tiếp tục thực hiện thị trường bán buôn điện cạnh tranh theo lộ trình, góp phần xây dựng thị trường năng lượng cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Hoàng My tổng hợp