Bộ Công Thương - Cục điều tiết điện lực

Thứ tư, 22/01/2025 | 19:05 GMT +7

  • facebook | 024.221.47474

Tin thị trường điện

Một số vấn đề hỏi đáp khi tham gia DPPA

03/01/2025
Trong quá trình triển khai cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), một trong những nội dung quan trọng là xác định các đối tượng đủ điều kiện tham gia, bao gồm khách hàng sử dụng điện lớn và đơn vị bán lẻ điện. Việc này đóng vai trò cốt lõi trong đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của DPPA, đồng thời giúp duy trì sự ổn định của thị trường điện và tối ưu hóa nguồn năng lượng tái tạo.
Hình ảnh các đại biểu tham gia phần thảo luận tại Hội nghị triển khai các Nghị định của Chính Phủ
Quy định rõ ràng về mức tiêu thụ tối thiểu đối với khách hàng và các tiêu chí kỹ thuật, pháp lý cho đơn vị bán lẻ điện sẽ giúp giảm thiểu rủi ro trong quá trình thực hiện. Tuy nhiên, việc xác định đối tượng đủ điều kiện không phải lúc nào cũng đơn giản, nhất là với các ngành đặc thù như IT, thiết kế phần mềm, và kiểm định sản phẩm, hoặc những đơn vị hoạt động trong khu công nghiệp, khu chế xuất, và khu công nghệ cao.
Bài viết này sẽ tập trung giải đáp những câu hỏi liên quan đến xác định khách hàng sử dụng điện lớn và đơn vị bán lẻ điện đủ điều kiện tham gia DPPA. Thông qua đó, bài viết sẽ làm rõ các tiêu chí và yêu cầu cụ thể, đồng thời đề xuất một số hướng giải quyết cho những trường hợp đặc biệt, giúp quá trình triển khai DPPA diễn ra minh bạch và hiệu quả, đóng góp vào sự phát triển bền vững của thị trường điện tại Việt Nam.
Câu hỏi 1: Những khách hàng sử dụng điện phục vụ mục đích gì có thể tham gia DPPA: Khách hàng sinh hoạt, Khách hàng thương mại – dịch vụ, Khách hàng sản xuất… trong 02 trường hợp mua bán điện trực tiếp qua Đường dây kết nối riêng và qua Lưới điện quốc gia:
Trả lời: Trong cơ chế DPPA, khách hàng sản xuất là đối tượng chính và có khả năng tham gia cao nhất do nhu cầu tiêu thụ lớn và tính liên tục của hoạt động sản xuất. Các khách hàng thương mại – dịch vụ và một số đơn vị trong khu công nghệ cao cũng có thể tham gia, đặc biệt nếu họ có cam kết với các tiêu chuẩn phát triển bền vững. Khách hàng sinh hoạt hiện chưa phù hợp với cơ chế này do quy mô nhỏ và khó khăn trong quản lý giao dịch. Người dân, hộ tiêu thụ điện sinh hoạt sẽ không phải là đối tượng tham gia cơ chế DPPA vì hầu hết khách hàng sinh hoạt không phải là Khách hàng sử dụng điện lớn. Theo quy định tại Nghị định số 80/2024/NĐ-CP, Khách hàng sử dụng điện lớn là khách hàng có sản lượng điện tiêu thụ trung bình hàng tháng từ 200.000 kWh/tháng trở lên (khoản 12 Điều 3). Trường hợp mua bán điện trực tiếp qua Đường dây kết nối riêng: Khách hàng tham gia là Khách hàng sử dụng điện lớn (điểm b khoản 1 Điều 2). 
Trường hợp mua bán điện trực tiếp qua Lưới điện quốc gia: Khách hàng tham gia là Khách hàng sử dụng điện lớn phục vụ mục đích sản xuất và đấu nối cấp điện áp từ 22kV trở lên (điểm b khoản 2 Điều 2).
Câu hỏi 2: Những đơn vị bán lẻ điện trong khu công nghiệp có đủ điều kiện tham gia mua điện từ Đơn vị phát điện theo cơ chế DPPA?
Trả lời: Cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) không chỉ cho phép các doanh nghiệp lớn mua điện trực tiếp từ nhà phát điện năng lượng tái tạo mà còn mở ra cơ hội cho các đơn vị bán lẻ điện trong khu công nghiệp (KCN) tham gia vào quá trình này. Tuy nhiên, để được phép tham gia, các đơn vị bán lẻ điện cần đáp ứng một số tiêu chí về pháp lý, kỹ thuật, và tài chính.
Theo quy định tại nghị định, các tiêu chí đáp ứng như sau:
• Trường hợp mua bán điện trực tiếp qua Đường dây kết nối riêng: Đơn vị bán lẻ điện trong KCN không phải là đối tượng tham gia mua bán điện trực tiếp qua Đường dây kết nối riêng. Theo khoản 1 Điều 2 Nghị định số 80/2024/NĐ-CP: Đối tượng tham gia cơ chế DPPA là Khách hàng sử dụng điện lớn, tức là khách hàng mua điện để sử dụng, không bán lại cho đơn vị, cá nhân khác (theo Luật Điện lực).
• Trường hợp mua bán điện trực tiếp qua Lưới điện quốc gia: Trong trường hợp Khách hàng sử dụng điện lớn trong KCN đáp ứng điều kiện tham gia DPPA thì được ủy quyền cho Đơn vị bán lẻ điện trong KCN(khoản 2 Điều 2 Nghị định số 80/2024/NĐ-CP).
• Đơn vị bán lẻ điện được ủy quyền trong KCN sẽ ký kết Hợp đồng kỳ hạn với Đơn vị phát điện năng lượng tái tạo. 
• Đơn vị bán lẻ điện được ủy quyền sẽ thực hiện các thủ tục đăng ký tham gia, trách nhiệm trong việc tham gia DPPA theo quy định tại Nghị định số 80/2024/NĐ-CP và các quy định khác có liên quan.
• Bên cạnh đó, Khách hàng sử dụng điện lớn và Đơn vị bán lẻ điện được ủy quyền cần thống nhất chi phí bán lẻ trong hàng rào KCN (từ công tơ mua điện tổng của Đơn vị bán lẻ điện đến công tơ bán lẻ điện cho Khách hàng sử dụng điện lớn), chi phí phát sinh từ các hợp đồng kỳ hạn ký giữa Đơn vị phát điện năng lượng tái tạo với Đơn vị bán lẻ điện được ủy quyền (Điều 23 Nghị định số 80/2024/NĐ-CP).
Câu hỏi 3: Trường hợp mua bán điện trực tiếp qua Lưới điện quốc gia: Với khách hàng thuê đất trong khu công nghiệp/chế xuất/công nghệ cao, nhưng ngành nghề là những nhóm như IT, thiết kế phần mềm, kiểm định sản phẩm có đáp ứng tiêu chí là Khách hàng sử dụng điện lớn phục vụ mục đích sản xuất hay không?
Trả lời: Trong cơ chế mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia (DPPA), tiêu chí về khách hàng sử dụng điện lớn phục vụ mục đích sản xuất đóng vai trò quan trọng trong việc xác định đối tượng đủ điều kiện tham gia. Tuy nhiên, với các ngành nghề IT, thiết kế phần mềm, và kiểm định sản phẩm nằm trong các khu công nghiệp (KCN), khu chế xuất (KCX) hoặc khu công nghệ cao, việc đánh giá có đạt tiêu chuẩn này hay không cần được xem xét dựa trên các khía cạnh pháp lý quy định tại Nghị định 80. 
• Khoản 2 Điều 2 Nghị định số 80/2024/NĐ-CP về đối tượng áp dụng quy định trong trường hợp mua bán điện trực tiếp qua Lưới điện quốc gia thì Khách hàng sử dụng điện lớn phải là tổ chức/cá nhân mua điện phục vụ mục đích sản xuất và đấu nối cấp điện áp từ 22kV trở lên.
• Có thể tham khảo thêm quy định về các nhóm đối tượng khách hàng sử dụng điện: sản xuất, kinh doanh, hành chính – sự nghiệp và sinh hoạt tại Thông tư quy định về thực hiện giá bán điện của Bộ Công Thương (Văn bản hợp nhất số 13/VBHN-BCT ngày 27/4/2023 của Bộ Công Thương).
Câu hỏi 4: Sản lượng 200.000 kWh/tháng được tính trên sản lượng khách hàng đó mua từ đơn vị phát điện hay là tổng sản lượng tiêu thụ điện của khách hàng:
Trả lời: Trong cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), khi nhắc đến sản lượng điện tiêu thụ, điều quan trọng là xác định liệu con số 200.000 kWh/tháng được tính dựa trên Sản lượng điện mà khách hàng mua từ đơn vị phát điện tái tạo theo DPPA, hay Tổng sản lượng điện tiêu thụ của khách hàng (bao gồm cả nguồn điện từ EVN hoặc các nguồn khác).
Giá trị 200.000 kWh/tháng là tổng sản lượng tiêu thụ điện của Khách hàng; giá trị đó không phải là sản lượng điện mà Khách hàng mua từ Đơn vị phát điện năng lượng tái tạo hay từ Tổng công ty Điện lực.
Câu hỏi 5: Khách hàng sử dụng điện lớn có sản lượng tiêu thụ bình quân từ 200.000kWh/ tháng là tính cho nhiều điểm đo (công tơ điện) tại một vị trí sử dụng điện hay chỉ tính cho một điểm đo (có nhiều điểm đo tại cùng vị trí sử dụng điện):
Trả lời: Về nguyên tắc, việc tính toán/xác định sản lượng tiêu thụ của Khách hàng sử dụng điện lớn căn cứ trên Hợp đồng mua bán điện với đơn vị điện lực, không tính trên các điểm đo riêng lẻ tại cùng địa điểm sử dụng điện.
Khách hàng sử dụng điện lớn và Tổng công ty Điện lực sẽ đàm phán, thỏa thuận và ký kết Hợp đồng mua bán điện theo các nội dung chính taị Phụ lục II Nghị định số 80/2024/NĐ-CP.
Câu hỏi 6: Khách hàng sử dụng điện đấu nối cấp điện áp 22kV trở lên, có sản lượng tiêu thụ trên 200.000 kWh/tháng vừa phục vụ mục đích sản xuất, vừa kinh doanh/sinh hoạt… thì có đủ điều kiện tham gia cơ chế DPPA qua Lưới điện quốc gia không (có cần 100% sản lượng điện sử dụng điện cho mục đích sản xuất):
Trả lời: Trong cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA), mục đích chính là thúc đẩy việc sử dụng năng lượng tái tạo từ các nhà phát điện cho khách hàng sử dụng điện lớn. Tuy nhiên, với các khách hàng vừa phục vụ sản xuất vừa sử dụng điện cho kinh doanh hoặc sinh hoạt, câu hỏi đặt ra là liệu có cần 100% sản lượng điện phải phục vụ cho mục đích sản xuất để đủ điều kiện tham gia DPPA. 
Việc xác định cấp đấu nối của Khách hàng sử dụng điện lớn sẽ căn cứ vào thỏa thuận đấu nối và Hợp đồng mua bán điện đã ký kết (giữa Khách hàng sử dụng điện và Tổng công ty Điện lực hoặc Đơn vị bán lẻ điện không phải Tổng công ty Điện lực).
Cuối cùng, việc phân tích các câu hỏi mẫu liên quan đến đối tượng tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) đã cung cấp cái nhìn rõ ràng hơn về điều kiện tham gia và quy định áp dụng cho các bên liên quan. Những câu hỏi xoay quanh việc xác định khách hàng sử dụng điện lớn, đấu nối cấp điện áp từ 22kV, và các hình thức tiêu thụ điện khác nhau giúp làm sáng tỏ các khía cạnh quan trọng trong quy trình tham gia DPPA.
Qua phân tích, có thể thấy rằng sự linh hoạt trong áp dụng quy định là cần thiết để thúc đẩy sự tham gia của các doanh nghiệp, đặc biệt là trong bối cảnh nhiều ngành nghề mới như công nghệ, kiểm định và dịch vụ thương mại cũng có nhu cầu sử dụng điện lớn. Đồng thời, việc đảm bảo minh bạch trong quy trình đấu nối và đo đếm điện là nền tảng để các giao dịch DPPA diễn ra hiệu quả và đúng với các cam kết.
Nhìn chung, các tiêu chí tham gia không chỉ đơn thuần xoay quanh mục đích sản xuất mà còn hướng tới khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo và đáp ứng các tiêu chuẩn phát triển bền vững. Điều này tạo ra cơ hội cho nhiều doanh nghiệp và ngành nghề cùng góp phần vào mục tiêu chuyển đổi năng lượng quốc gia.
Trong tương lai, việc hoàn thiện khung pháp lý và hướng dẫn rõ ràng hơn về quy trình đấu nối và tiêu chuẩn khách hàng sẽ giúp mở rộng sự tham gia của nhiều đối tượng hơn vào cơ chế DPPA, thúc đẩy quá trình phát triển năng lượng tái tạo và xây dựng một thị trường điện bền vững tại Việt Nam.
Cục Điều tiết điện lực
Tin mới

Năm 2025: Năm chuyển mình của thị trường điện

22/01/2025

Cùng chuyên mục

Năm 2025: Năm chuyển mình của thị trường điện

22/01/2025

Năm 2025 được đánh giá là một năm quan trọng trong tiến trình chuyển đổi sang thị trường điện cạnh tranh toàn diện tại Việt Nam.

  • 0
  • 0

giá điện sinh hoạt

Mức sử dụng trong tháng Giá (đồng/kWh)
Bậc 1: Cho kWh từ 0 - 50 1.893
Bậc 2: Cho kWh từ 51 - 100 1.956
Bậc 3: Cho kWh từ 101 - 200 2.271
Bậc 4: Cho kWh từ 201 - 300 2.860
Bậc 5 Cho kWh từ 301 - 400 3.197
Bậc 6: Cho kWh từ 401 trở lên 3.302
Đọc nhiều

Cần hiểu đúng về thị trường điện cạnh tranh ở Việt Nam

18/12/2022

Xem thêm